Geçmişten Bugüne İsrail-Filistin Sorunu – I
Ortadoğuyu ve özellikle İsrail-Filistin olaylarını tamamlamak için tarihi sıralamayı kafamızda oturtmamız gerekir. “Geçmişten Bugüne Filistin Sorunu” yazımızı sizler için derledik. Buyrun…
“Eretz İsrael”
İlk olarak Yahudiler, Filistin’e ait toprakları “Eretz İsrael” yani “İsrail Toprakları” olarak isimlendirir. Bu toprakların Yahudilere aidatı ise Tevrat’ta geçen “Vaad edilen topraklar” olduğu savunulur. İnanışlarına ve kutsal kitaplarına göre bu topraklar kendilerine vaat edilmiştir. Filistin sorununun temelinde bu toprakların kutsal bir “hediye” olarak kabul edilmesi yatar.
Soru: Peki neden Filistin topraklarını seçtiler?
Cevap: Yahudiler bu topraklardan binlerce yıl önce Romalılar tarafından terk edilmeye zorlanmıştı.
Toprak tamamlanmıştı peki ya insan?
Yahudiler, Filistin topraklarını anayurt olarak gördü. Ancak ele geçirmeye başladıkları 19.yy ortalarında Filistin üzerindeki nüfuzları yok denecek kadar azdı. Hatta rakamsal olarak 8 bini Kudüs’te olmak üzere toplam 10 bin Yahudi olduğu biliniyor.
Yahudiler, Türkiye’de Trakya bölgesinden çok az büyük olan Filistin topraklarına Avrupa’dan göç hareketini başlattı. Kolonileşme adı altında “Geri Dönüş Kanunu” çıkartıldı. Bu kanunun çıkmasıyla birlikte dünyanın neresinde yaşarsa yaşasın tüm Yahudiler İsrail vatandaşı oluyordu.
Ve Siyonizm…
Yahudiler bir “mesihin” gelerek Yahudi ulusunu anayurtlarına kavuşturacağına inanırlar. Ve bunun için yüzyıllardır beklemektedirler. Fakat akımın başladığı 19.yy ortalarında “mesihin” beklenmesi yerine anayurt kurmanın çabuklaştırılması ön plana çıkmıştı. Önce bir isim altında toplanılmalıydı. -Bu isim Kudüs’teki bir tepeden (Siyon) alıntılanacaktı. Modern Siyonizm’in kurucusu Macaristan Yahudi’si “Theodor Herzl” olarak tarihe geçti. -Kendisi “Yahudi Devleti” isimli kitabını da yine 19.yy ortalarında çıkarmıştır-
Osmanlı’dan önlem Vatikan’dan ret
Herzl, İsrail Devleti kurulması adına birçok girişimlerde bulundu ve konferanslar düzenledi. O zamanlar Filistin bölgesini yöneten Osmanlı İmparatorluğu’na giderek göçü hızlandırma isteklerini dile getirdi. Ancak bu istekler geri çevrildi. Herzl taleplerini sıklaştırsa da Sultan Abdülhamit’in onayından geçemedi.
Osmanlı o dönemler mali açıdan kötü durumdaydı. Bunun üzerine Yahudilerin mali destek önerileriyle geldiği bir görüşme daha gerçekleşti. Bu destek önerisi karşısında Sultan Abdülhamit’in emriyle Filistin’de Yahudilerin toprak alımı daha da sınırlandırıldı. Osmanlı’dan istediğini alamayan Herzl şansını Vatikan’da da denedi. Ancak oradan da eli boş olarak geri döndü.
Yahudi göçlerinin hızlanması ve Yahudi devletinin kurulmasına yönelik ilk destek İngiltere’den gelmişti ancak İngiltere, 2. Dünya Savaşı sonrası yaşanan Arap-Yahudi gerilimini taşıyamadığı için desteğini geri çekmek zorunda kaldı. Bunun sonuçlarından birisi de yaşanan ‘Struma Olayı’ olmuştur.
Struma Olayı ve sonrası yarın tiyazar.com‘da
Mustafa Tunahan Yıldız
