“Kanlı Noel” Katliamı: “364 Türk Öldürüldü”
“Kanlı Noel” olayına girmeden önce iki detayı özet geçmemiz gerekir. Bunlardan birincisi; “Enosis” terimidir. Enosis, 1930’lu yıllarda, Birleşik Krallık idaresinde bulunan Kıbrıs adasının bundan sonraki dönemde “Yunanistan’a bağlanması” gerektiği anlamına geliyor. İkinci detay ise “Akritas Planı’ dır.
Akritas Planı
1955’te “enosis” amacını gerçekleştirmek amacıyla, Kıbrıs Rumları tarafından “EOKA silahlı örgütü” kuruldu. Georgios Grivas tarafından kurulan örgüt 1958 yılından sonra Kıbrıs Türklerini hedef alan saldırılara başladı.
Yıl 1960’a geldiğinde Kıbrıs’ta Birleşik Krallık, Türkiye ve Yunanistan tarafından imzalanan 3 anlaşma sonrasında Türk ve Rum yönetimi birleşik bağımsız bir cumhuriyet kurulur. Anlaşmalara göre Devlet başkanı Rum olacak yardımcısı ise Türk olacaktır.
Ancak 1963 yılında kurulan bağımsız cumhuriyet yerini kavga ve şamataya bırakır. Ve Rum liderler “Aktiras Planı”nı devreye sokar. Plana göre, “Kıbrıs Cumhuriyeti hükümetinde çoğunluğa sahip Kıbrıs Rumları, Türkleri yönetimde zayıflatacak ve Kıbrıs Cumhuriyeti Yunanistan ile birleştirilecek” tir. Plan ‘enosis‘i yani “adayı Yunanlaştırma” fikrini sürdürmeyi amaçlamaktadır.
“Kanlı Noel” olayları
20 Aralık 1963 tarihinde Kıbrıslı Türklere karşı silahlı saldırılar başlatıldı. Bu olaylar adada toplumlararası çatışmaların başlangıcı olarak kabul görür. Olaylarda toplam 364 Kıbrıs Türkü hayatını kaybetti ve 174 Kıbrıs Rumu öldürüldü. İlk başlarda 30 köy saldırılara maruz kaldı. Toplamda ise 103 köye saldırı düzenlendiği öğrenildi. Köylüler göç etmek durumunda kaldı. Ayvasıl bölgesinde Türklere saldırı yapıldı. Sonradan yapılan kazılarda içinde 14 günlük bebeklerin ve 70’lik ihtiyarların da bulunduğu 21 kişinin cesedine ulaşıldı. Cesetlerden bir kısmının canlı şekilde çukura atıldığı belirlendi. Bu çukurlar 14 Ocak 1964’te BM Barış Gücü tarafından açıldı.
Anne son nefesini verirken üç yavrusunu bağrına basmıştı
Kumsal Katliamı
Lefkoşa’nın Kumsal semtinde 11 kişi öldürüldü. Bunlardan 4’ü Tuğgeneral Doktor Nihat İlhan‘ın ailesiydi. İlhan’ın evinin banyo küvetinde eşi Mürüvet; çocukları Murat, Kutsi ve Hakan vahşice katledildi. Katliam sırasında Nihat İlhan görev başındaydı. Evde İlhan ailesinden başka ihtiyar ev sahipleri de vardı. Baskının yapıldığı ev daha sonra “Barbarlık Müzesi” adıyla ziyarete açıldı.
“Tüyler ürpertici bir manzara ile karşılaştık”
İngiliz gazetesi Daily Express gazetesinin iki muhabiri Rene ve Daniel Lefkoşa’nın Türk kesimine girdi. Gördükleri korkunç manzaraları gazetelerine şu şekilde yansıtmışlardı:
“Kumsal mahallesi İrfan bey sokağı 2 numaralı eve girdiğimizde tüyler ürpertici bir manzara ile karşılaştık. Annenin saçları bir de çocuklarına sarılmış sağ kolu, kanlanmış parmakları… Bağrına, kalbine bastırıyor hala çocuklarını. Banyonun bir diğer köşesinde başka bir kadın vardı. Gözleri iri, kımıldayan tek tarafı o kalmış. Beline ayaklarına kurşun yemiş. Yanında iki yaşında bir çocuk var. Onunda ayaklarına kurşun sıkmışlar. Fakat ağzında emzik, gülümsüyor. Tavanda… Et kan pıhtıları sarkıyor. Yazamıyorum. Görmüyorum ki daktilonun tuşlarını, harflerin yerlerini… ”
O sırada evin içinde, Nihat İlhan’ın eşi Mürevvet, daha bir kaç ay evvel ilkokula başlamış olan oğlu Murat, ikinci oğlu Kutsi ve daha yedi yaşına yeni basacak olan Hakan vardı. Evde, ev sahibi ihtiyar Hasan, karısı Feride ve Feridenin kız kardeşi Nuvber ile onun 5 yaşında bebeği de bulunmaktaydı. Rumların sesini duyan Binbaşının eşi çocuklarını da alarak banyoya koştu Mürüvet oğullarını banyonun küvetine doldurdu ve sarmaladı. Nüvber kapının arkasına saklandı. Nüvber’in ablası ise 5 yaşındaki bebeği alarak tuvalete saklandı. Birden evin kapısı kırıldı. Bir kurşun sıkıp banyonun kapısını açtılar. Kurşun kapının arkasına saklanan Nuvber’in eline girmişti.
Sonuç; 15 otomatik mavzer kurşun kovanı… 12 Sten otomatik tabanca mermisi kovanı… 6 mavzer kurşun kovanı…
Daha sonrasında yaşanan olay ise adeta ders niteliğinde olacaktır. Doktor Nihat İlhan cinayeti öğrendiği sıralarda Türk Elçiliğine hamile bir Rum kadın getirilmiştir. Nihat İlhan, kadını tedavi eder ve ” Merak etme biz Türkler seni tedavi ederiz” diyerek Noel’ini kutlar… (Milliyet- 29.12.1963)
250 şişe kan gönderildi, 3 minik ve annesi defnedildi
Lefkoşa’ya üç Kızılay uçağı ile 250 şişe kan ve çeşitli yardım malzemeleri gönderildi. Binbaşının şehit edilen eşi ile üç çocuğunun cenazeleri Türkiye’ye getirilerek memleketleri Elazığ’a nakledildi.
Deniz Gezmiş de “Kanlı Noel” Protestolarındaydı
Rum Terör Örgütü EOKA’nın “Kanlı Noel”katliamı gençleri öfkeyle sokağa döktü ve “Ordu Kıbrıs’a!” sloganları dile düştü. 17 yaşında henüz lise döneminde olan Deniz Gezmiş de bu iklimden yararlananlar arasındaydı. (Can Dündar-Abim Deniz sf: 65)
Türkiye harekete geçti
Türk hükumeti, İngiliz ve Yunan birliklerinin Türk kuvvetleriyle birlik olup Kıbrıs’taki olayları durdurmaları yönünde talimat verdi. Karar İngiliz ve Yunan elçiliklerine bildirildi ve cevap beklemeye başlandı. Karar Başbakan İnönü ve Rauf Denktaş önderliğinde yapılan bir toplantıda alınmıştı.
İlk etapta cevap alamayan hükümet, anlaşma maddelerine dayanarak tek başına harekete geçmeye karar verdi. İlk olarak adaya uyarı amaçlı jet uçaklar gönderildi. Ardından Türk donanması Akdeniz’e açılarak adaya çıkma sinyali verdi. Türk Ordu Birlikleri Kıbrıs’a en yakın bölge olan Mersin’de yığınak yaptı. Bu hareket Kıbrıs Rumlarına korku saldı.
Beklenen anlaşma gece yarısı yapıldı ve Türk, Yunan, İngiliz birlikleri asayişi sağlamak üzere harekete geçti. İngiltere bir zırhlı tugay ile bir tabur askeri Kıbrıs’a gönderdi. Bir Türk alayı da Kıbrıs’ta koruma görevine başladı. Üçlü harekât sonucunda 10 gün süren katliamın ardından, Lefkoşa’da sükûnet bir süreliğine de olsa sağlanmış oldu.
This slideshow requires JavaScript.
Mustafa Tunahan Yıldız
