Kennedy’den ödül alan “Eşekli Kütüphaneci”
23 yaşında memur olan Mustafa Güzelgöz’ün tayini Ürgüp’te bir kütüphaneye çıktı. O dönemde kütüphaneye okuyucu pek gelmiyordu. Güzelgöz, aklına koyduğu bir fikri uygulamaya başladı. Bir eşek aldı ve iki sandık yükledi. Sandıklara kitapları doldurdu ve haftanın iki günü köy köy gezip çocuklara dağıtmaya başladı.
Mustafa Güzelgöz her defasında çocuklar tarafından alkışlarla karşılandı. “Eşekli Kütüphaneci” lakabını da almış oldu . Zamanla insanlar kütüphaneye gelmeye başlamıştı. Güzelgöz artık üç eşek ile yöredeki 36 köye hizmet götürüyordu.
Kadınlar okusun diye…
Kadınları okumaya özendirmek için kütüphaneye, dikiş makinesi üreticilerinden ücretsiz olarak makine getirten Güzelgöz, Salı günlerini dikiş günü olarak belirledi. Kütüphanede kadınlar kumaşlarıyla dikiş sırası beklerken ellerine birer kitap veriyordu.
Ayrıca ücretsiz okuma yazma kursları vererek de kadınların okuması için girişimlerine devam etti. Okuma yazma kursu dışında “halıcılık” kurslarını başlattı bu sayede bölgede halıcılık canlandı.
Kennedy ölmeden bir gün önce ödül vermişti
1963’te uluslararası bir yarışma düzenlendi. Devlet Planlama Teşkilatı, Güzelgöz’ün yaptığı çalışmaları yarışmaya gönderdi. 77 ülke arasından Türkiye adayı Mustafa Güzelgöz birinci oldu ve “Dünya Barış Gönüllüleri İnsanlığa Hizmet Ödülü” nü ABD Devlet Başkanı John Kennedy’nin elinden aldı. (Ödülü veren Kennedy’nin bir gün sonra ölümü gerçekleşecekti.)
O dönemde modern bir araçla gezici kütüphane çalışmaları gerçekleşsin diye kütüphaneye 1960 model yeni bir cip bile hediye edildi. Ancak valilik “kendi görev tanımı dışında davranıyor” diye Mustafa Güzelgöz hakkında dava açtı. Güzelgöz, 50 yaşına geldiğinde baskıyla emekli edildi. Köylüler arasında efsaneleşen Mustafa Güzelgöz sayesinde, köylerdeki çocuklarda okuma alışkanlığı yerleşmiş oldu.
2005 yılında hayatını kaybeden Güzelgöz için Ürgüp’te kendisinin ve eşeğinin heykelini dikildi.
Mustafa Güzelgöz’ün diğer girişimleri:
Spor teşkilatı ve köy gazetesi
Folklor ve bando çalışmaları
Ürgüp’te ilk sinema gösterimi ve fotoğrafçılık çalışmaları
Ürgüp ve çevresinde kooperatifçilik çalışmaları
This slideshow requires JavaScript.
Mustafa Tunahan Yıldız
