Okyanusun Ortasında Kuş Cehennemi: “Midway Adası”
Midway. Pasifik Okyanusu’nun kuzeyindeki bir ada. Okyanusun tam ortasında. En yakın kıyı 2.000 kilometre ötede. Adeta bir kuş cenneti. Belki de “kuşların cehennemi” demeli. Midway’le ilgili çarpıcı bir video çok dolaştı ortalıkta. Eminiz, siz de izlediniz. Ancak olayın ne olduğuna dair bilgi verilmedi. Gelin, Midway’in öyküsüne eğilelim ve hep birlikte bunun arka planını kavramaya çalışalım.
Midway hayli düz, neredeyse deniz seviyesinde bir mercanadası, bir atol. İki adacıktan oluşuyor. Toplam büyüklüğü bizim Beşiktaş ilçesinden biraz az. 150 yıl önce ABD buraya el koydu; çünkü Pasifiği aşarken hem gemiler için (hatta denizaltıları için), hem de, daha sonraları, uçaklar için iyi bir liman niteliği taşıyor, iyi bir konaklama olanağı veriyordu. Örneğin yakıt tazelemek için iyi bir fırsattı. Eh, adı üstünde: Midway, “yolun yarısı”.
Adı ilk kez İkinci Dünya Savaşı’nın hemen başında gelip oturdu gündeme. Japonya Pearl Harbor baskınından hemen sonra buraya da saldırdı. Midway çatışması çıktı ortaya. Dört ay kadar süren çatışmanın sonunda Japon donanması perişan oldu. Bu nedenle “Midway Savaşı” Japonların Pasifik Okyanusu’ndaki ağırlığının bittiği nokta diye görülür hep. Ada Kore ve Vietnam savaşlarında da önemli bir askeri üs olarak ağırlığını koydu. Amerikan ordusu 1980’lerde buradan tamamen çekildi ve burası korunma altına alınan doğal bir bölge ilan edildi.
Kuşlar
Burası “albatros” kuşlarının yerleşim yeri.
Yeryüzündeki albatrosların %65’i burada yaşıyor. Sayıları toplamda 3 milyona kadar varıyor.
Mercan adasının kıyı sularında da 250 değişik balık türünün mesken tuttuğu biliniyor. Yunuslar bile var. Ama buranın özelliği Pasifik Okyanusu’nu kasıp kavuran bir akıntıdan kaynaklanıyor. Dönüp duran, neredeyse kuzeyde denizin tamamını etkileyen muazzam bir akıntı. Ve bu akıntı bizlerin üretip denize ulaştırdığımız her türlü atığı bağrında taşıyor. Bunun %90’ı plastik cinsinden ne varsa hepsi. İrili, ufaklı plastik parçaları. Çoğu da iyice parçalanmış, gözle görülmesi bile zor plastik. Yıllar boyu böyle bu durum. Ve gittikçe yoğunluğu artıyor.
Tabii, bu parçacıklar Midway’in kıyılarına da vuruyor. Dalgalar her geliş gidişlerinde kıyılara seriyor mallarını. Zavallı kuşlar da bunları besin sanıp yiyor. Bunları yemenin yarattığı kırımın kurbanlarından birinin, bakın, midesinde neler var!
Midway projesi
İnsanlığın, hepimizin, bir biçimde neden olduğu bu trajediye bir avuç genç eğilmeye karar vermiş 4-5 yıl önce. Bir araya gelmişler, örgütlenmişler ve bu rezaleti sergilemeyi kararlaştırmışlar. Bir kampanya başlatmışlar. Kısa zamanda 1.646 kişi bağışta bulunmuş ve 112.273 dolar toplanmış. Başarılı genç bir sinemacı olan Chris Jordan bu olanaklarla film yapmaya başlamış. Belgesel 2013 sonbaharında gösterime girecek.
Buraya tıklarsanız, bu girişimin 4 dakikalık tanıtım filmini izleyebilirsiniz. Belki de yeniden. Ama ikinci kez izlemeye de değer.
