Sümer Ağıtları – Ur-Nammu Ağıtı
Sumer ağıtları şairlerin yaşadıkları şehirlerin düşman eline geçmesi, halkın esir edilmesi, sarayların ve tapınakların yağmalanması üzerine yazdıkları şiirlerden oluşur.Sumer kentleri ilk defa Akad kralları tarafından ele geçirilmiş, yağmalanmış sonra Gutiler tarafından benzer şekilde insanlar öldürülmüş, şehirler yağmalanmıştır.Fakat gerek Akad ve gerekse Gutiler zamanından kalma ağıt bulunmayıp daha sonraki Yeni Sumer çağı (MÖ 211O-2005) veya Sumer Rönesans döneminde ortaya çıkmıştır.Bu devirde Sumerler her yönden bir Rönesans dönemi yaşamışlardır.İşte şairler bu devirde Sumer ülkesinin yeniden doğuşunu dile getirirken eski günleri hatırlayıp bir yandan o günlere ağıt yakmışlardır.
Elamlılar Ur şehrini yakıp yıkarak yağmalayıp kral İbbi-Sin’i de esir almışlardır. Bu olay halk üzerinde derin bir etki yaratmış ve şairler de uzun ağıtlar yazmışlardır. İbbi-Sin’den yaklaşık 50 yıl sonra İşme-Dagan tarafından Ur şehrinin yeniden kuruluşunu anlatan uzun şiirler ortaya çıkmıştır.
Nippur şehrinin yıkılışı için yakılan ağıtların ancak bir kısmı şehrin ele geçirilip yağmalanmasını anlatır. Bu belgelerin çoğunluğu ise şehrin yeniden eski haline dönmesininden bahseder.. Enlil’in acımasıyla Nippur’un yeniden eski günlerine döneceği vurgulanmaktadır. Ninlil kocası Enlil’e evini onarması için yalvarır. Enlil ve Ninlil Ekur’a (tapınağa) yerleşerek törenleri başlatır ve halkı şehre döndürür. Sonra İşme-Dagan tarafından Nippur ve diğer Sumer şehirlerinin kurtarılması, Sumer ülkesine Enlil’in bolluk ve bereket getirmesi ve kralın her şeyi düzene koyması anlatılır.
Ur-Nammu Ağıtı
Yeni Sumer Çağı krallarından Ur-Nammu’nun ölümü ve ruhlar âlemine gidişini konu alan bir şiirdir. Ur-Nammu’nun sarayında sedye üzerinde yatması, halkın yas tutması söz konusudur.Sonra Ur-Nammu yeraltı dünyasındaki tanrılara hediyeler götürür.Burada rahipler tarafından kendisine ayrılan yere gelir. Kardeşi Gılgamış burada ona ölüler âleminin kurallarını öğretir. Daha sonra Ur halkının ağıtları ona ulaşır.Onun tamamlayamadığı işler, şehrin surları ve yalnız kalması üzerine üzülür.Artık ölmüştür ve onu sevenler de oldukça üzgündürler.